Uit het dagboek van pastoor Gerards

7 febr .

Een regen van granaten is heden over Maasniel gekomen; meermalen heb ik moeten schuilen; onze ziekenzuster werd geroepen bij een man die een granaatscherf tegen zijn hoofd heeft gekregen; de granaatscherf ging eerst door 3 deuren heen en trof hem terwijl hij bezig was den Rozenkrans te bidden.

Pastoor Gerards

In het Roermondse stadsarchief ontdekte professor Theo Beckers bij zijn onderzoek naar de rampen van Spik en Maalbroek het handgeschreven dagboek ’44-’45 van pastoor Gerards van het dorp Asenray. Hij begon te lezen en kon niet meer ophouden.

D-day was al geweest, Maastricht was op 14 september 1944 al bevrijd. Dus leek het eind ’44 nog maar een kwestie van tijd voordat ook Roermond en omstreken vrij zou zijn. Pastoor Gerards van Asenray begint zijn dagboek in september dan ook met een verslag van de terugtocht van de Duitsers. Maar dan stokt de opmars van de geallieerden en hebben de Duitsers ineens niet meer zo’n haast om terug de grens over te gaan. Ze blijven aan de oostkant van de Maas steken, nemen hun intrek in openbare gebouwen, in scholen en boerderijen en zijn ook heer en meester in de kerk.
Pastoor Gerards kijkt in zijn officiële ‘Memoriale van de parochie O.L. Vrouw van Goede Raad en H. Jozef te Asenray’ van tijd tot tijd terug op een aantal dagen of weken en brengt aan zijn meerdere Deken Rhoen verslag uit van de gebeurtenissen. Het volledige dagboek vanaf september ’44 is hier zonder verder commentaar overgenomen. Pastoor Gerards schrijft tot september 1945 als hij na 8 jaar Asenray overgeplaatst wordt naar Haelen aan de andere kant van de Maas. Daar is hij tot 1966 in functie gebleven.
In 1969 is pastoor Gerards gestorven.

Het gevonden dagboek is integraal opgenomen in ‘Vergeten Tragedies’

verwoeste-kerk

De in de oorlog verwoeste kerk van Asenray (foto: A. van Rijswijk, archief Frits van Horne)

14 aug.
Op Maalbroek gebeurde een vreeselijk ongeluk. Terwijl eenige jongens met achtergebleven granaten aan ‘t spelen waren – iets waarvoor ze herhaaldelijk gewaarschuwd waren – ontplofte plotseling een granaat. Een jongen – Jan Diels – werd versplinterd; Jan Lamers lag dood in den nabijheid; 2 andere jongens werden ernstig verwond; de weduwe Engels-Diels wier echtgenoot in dec. l.l. op ongelukkige wijze den dood vond, werd gewond.
De beide overleden jongens werden 16 aug. met veel belangstelling begraven. Reeds vroeger nl. half juni is alhier een ongeluk gebeurd met mijnen; doordat een mijn ontplofte, waarop een jongen uit Montfort trad, met gevolg voet verbrijzeld.

Vrijdag 2 mrt.
Ik ben naar Asenray geweest. Wat een verwoesting! De weg was op verscheidene plaatsen gesprongen door mijnen, huizen kapot of beschadigd, geen sterveling was te zien, alles zag er desolaat uit. Ik kwam bij de kerk; ik wist reeds dat er een ontploffing had plaats-
gehad; zoo erg had ik het me niet voorgesteld. De grootste ontploffing heeft plaatsgehad in den toren; deze was boven geladen; reeds vroeger door een ‘Zündcommando’. De ontploffing heeft echter plaats gehad gelijkvloers, misschien omdat er mijnen – waarvan de Duitschers goed voorzien waren getuige de vele achtergebleven mijnen – aangebracht waren.